موفقیت

انگیزه سازی

با نگاه ویژه به دانش آموزان

 موضوع انگیزه سازی برای تمامی سنین و برای پیگیری و طی نمودن پله های صعود در زندگی همیشه جزو اولویت های اول است. مسلما انگیزه هر فرد از اهداف و ارزشهای او ناشی می‌شود، هرچقدر اهداف و ارزشهای هر کسی قدرتمند تر و شفاف تر باشد حتما  انرژی حرکت به سمت و سوی آن اهداف در وی بیشتر ایجاد می شود .

انگیزه سازی
انگیزه سازی

انسان ها از بدو تولد دارای انگیزه های مختلفی هستند که برخی از آنها غریزی و برخی دیگر بر اثر آموزش ها در مراحل رشد تقویت می گردد .

 اما آنچه که بسیار پر اهمیت است ایجاد بستری است که برای کودکان و نوجوانان می بایست فراهم کرد تا انگیزه سازی در وجود روح وی به یک عامل همیشگی تبدیل شده تا در دوران های مختلف زندگی و نه تنها دوران تحصیلی این اعضای مهم اجتماع که می‌توانند با توجه به نیروی جوانی و خلاقیت های بیشمار تاثیرات مهمی در اجتماع از خود به یادگار بگذارند و عاملی خودجوش و دائمی در وجود آنها تبدیل گردد.

شکی نیست در بسیاری از مراحل زندگی انگیزه افراد است که آنها را به نقاط مهم و پایانی یا به قولی موفقیت‌های مسیرهای موردنظرشان هدایت می کند ،گاه مسیرهای طولانی مانند دوران‌های تحصیل بعد از دوران مدرسه به دانشگاه ختم می شوند و می توانند به مدارج عالی رتبه  نتیجه‌ بخش نموده و در زمان های مختلف انرژی و توان روحی افراد را کاسته و بنابراین چه بسا در بین مسیر بسیاری از افراد از اتوبوس ترقی و رشد در زندگی پیاده می‌شوند تنها  به این علت که انگیزه کافی را در خود نمی توانند در خود متبلور نگاه دارند.

لازم است والدین  از شروع مدرسه برای کودکان خود و در سال‌های ابتدایی مدرسه با توجه به تجربه کم آنها به یاری مستقیم آنها شتافته و تا انگیزه سازی را آموزش دیده و در نهاد آنها فرمول و مراحل ایجاد انگیزه برای مسائل مختلف زندگی نقش ببندد تا به هنگام استقلال رای و در سنین جوانی و مورد نیاز به حفظ انگیزه‌های خود در عرصه های سخت زندگی قادر باشند خود، برای آن اقدامات موثری در پیش بگیرند

آموزش هدف‌گذاری ، متناسب با سنین فرزندان خانواده از سویی و از طرف دیگر ایجاد مسئولیت پذیری در قالب یک فرمول کلی ، ایجاد انگیزه را برای فرزندانمان فراهم می‌آورد اما از آن پس حفظ انگیزه هاست که عامل اصلی موفقیت برای آنان می باشد.

 ایجاد مسئولیت نسبت به هدف مورد نظر در وجود کودکان البته بدور از هیچ گونه فشار و تنها با ایجاد آگاهی و تشویق و یادآوری لذت دستیابی به اهداف می‌تواند نیروی خودجوشی در وجود آنها فراهم نموده و در   مهم‌ترین مسئولیت آنان که موفقیت تحصیلی است می‌تواند بسیار کارساز و موثر تلقی گردد.

 البته همانطور که غیر کودکان برای حفظ انگیزه های خود نیاز به انرژی های متفاوتی دارند کودکان و نوجوانان با توجه به تجارب کم و نداشتن مسئولیت های جدی و احساس خطر از عدم دستیابی به آن ها انرژی بیشتری نسبت به سایرین برای حفظ انگیزه های خود می‌طلبند.

انگیزه سازی

انگیزه سازی
انگیزه سازی

انگیزه های انسانی معمولاً به دو عامل درونی و بیرونی برمی‌گردد عامل های بیرونی مانند مواهب مادی و پول ، موقعیت‌های اجتماعی ،جایزه ،نمره، احترام و….  و عامل های درونی را می توان به باور به عقیده ، کسب احساس آرامش و مثلاً در دانش‌آموز لذت یادگیری دانست .

در برخی اوقات عوامل بیرونی می توانند به خاطر تغییرات متعدد، انگیزه‌های افراد را دچار تردید نموده و مسیر طی شده ناتمام بماند، اما معمولاً انگیزه های درونی که با توجه به علایق به دست آمده قدرتمندتر خواهد بود .

فرض کنید که دانش آموز ما در هر سنی از یادگیری لذت می‌برد، به مرور زمان ارزش مطالعه دروی  بیشتر می‌شود .

معمولاً دانش‌آموزانی که تنها با  عوامل بیرونی انتظار حفظ انگیزه برایشان انتظار است ،از آنجایی که دستیابی به موفقیت های موردنظر را سخت می بینند راحت‌تر از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند .

 یکی از مهمترین عواملی که انگیزه دانش‌آموزان را در طی دوران تحصیل حفظ می کند تا آنها در مسیر تحصیلی با لذت قدم بردارند پایه‌گذاری قوی کلاس های ابتدایی از مفاهیم اولیه دروس مختلف است در نظر بگیرید دانش آموزان پایه های درسی ضعیفی را طی نموده و خانواده و مدرسه سعی در جبران نواقص ننموده‌اند ، در اینصورت از پایه های بالاتر نه تنها لذت نمی برد بلکه دچار عذاب و ناراحتی نیز می گردد.و متاسفانه در این مقاطع به اشتباه هوش دانش آموزان با یکدیگر مقایسه می شود .

با توجه به اینکه معمولاً کودکان و نوجوانان الگوبرداری قدرتمندی از اعضای خانواده و محیط زندگی خود نسبت به افراد دارند بنابراین چنانچه در خانواده‌ای سطح تحصیلات بالا نبوده و در مسیر های اولیه متوقف مانده است حداقل به شکل درست و تشویق گونه با راهنمایی روشن بینانه کودکان خود را نسبت به تحصیل و آموزش امیدوار کنند و تنها اشاره به این گونه مضامین که اگر درس نخوانی  مانند فلان شخص و فلان شخص دیگر زندگی بدبختی و تجربه می کنی انگیزه کافی در کودک به وجود نمی‌آورد.

چنانچه پدر و مادری در دوران تحصیل خودشان موفق نبودند و تمایل زیادی برای موفقیت تحصیل فرزندانشان دارند لازم است از مشاوران مدرسه و یا موسسات روانشناختی بهره گرفت تا با راهنمایی اصولی و به جا،  مسیر ایجاد و حفظ انگیزه لازم برای کودکان توسط متخصصین به روی پدر و مادر ترسیم گردد .

گاه از یاد می بریم نکات بسیار کوچک و ظاهراً بی اهمیت از دید والدین، چقدردر حفظ انگیزه های یک کودک و دانش آموز تاثیر نابجا از خود نشان خواهد داد. کودکان در ابتدای دوران تحصیل می باید با ظرافت های زیادی حمایت های روانی و عاطفی شده تا ضمن اینکه حرکت‌های مثبت شان به چشم دیده شود و به زبان بیان شود مسیر استقلال را نیز در همین جاده صحیح طی کنند .

در ادامه موضوع تقویت انگیزه و حفظ آن در دانش آموزان و تاثیر آۀن در موفقیت های تحصیلی آنان ، نکاتی چند برای حفظ و تقویت انگیزه کودکان و دانش آموزان نوجوان به صورت تیتروار بیان می شود.

 مسلما این همه نکات نخواهد بود که در این راه می باید رعایت شود و بسته به هر فرد و کودکان مختلف با نگرش‌های متفاوت محیط رشد و فضای تحصیلی می بایست راههای متفاوتی را برای این منظور در پیش گرفت.

انگیزه سازی
انگیزه سازی

   * با توجه به تفاوت های افراد و کودکان با یکدیگر مقایسه تخریب وار نتیجه برعکس به دنبال خواهد داشت چنانچه مثالی زده می شود به منظور این باشد که او دست یافته است پس تو هم می توانی به همان موفقیت‌ها و یا بیشتر از آن دست پیدا کنیم

* پاداش از انواع مختلف گاه می تواند اصلاً هیچ هزینه ریالی به دنبال نداشته باشد یکی از مولفه های حفظ انگیزه و شاید تقویت مسئولیت پذیری می باشد

*تنها کودکان دانش آموز را نتیجه محور بر اساس نمره قضاوت نکنیم به آنها یاد بدهیم که نتیجه بسیار پر اهمیت است اما با کوچکترین تغییرات  نمره تلاش و کوشش او را بی ثمرنشان ندهیم. می بایست به دنبال جبران نواقص بود و والدین در این مسیر و هر چیزی که امکانش را داشته باشند با او همراهی کنند .

*ترسیم آینده برای کودکان و تاکید بر  تاثیر آموزش های دوران تحصیل در شیوه زندگی و هوش اجتماعی البته به زبان کودکی باعث می‌شود مرتباً بارهای منفی که این گونه مطالب تحصیلی در زندگی مثمرثمر نخواهد بود کمرنگ شود . کمک به آنان در عدم ورود به مشکلات پیچیده خانواده و اجتماعی از سوی دیگر بارهای منفی ذهن کودک و دانش آموز را از وی دور می سازد.

*ایجاد زمینه‌هایی برای بیان مطالب آموخته شده مطالب آموزشی به سایرین یکی از نکات بسیار مهم در حفظ انگیزه های او خواهد بود .

* فضایی را برای کودکان دانش آموز ایجاد نماییم تا چنانچه مشکلی در مسیر کسب دانش و آموزش دارد بدون هیچ گونه نگرانی و استرس که مورد شماتت و یا تمسخر واقع گردد در جمع خانواده بیان نموده تا راهکارهای متناسبی برای آن مشکلات جستجو گردد .

*ایجاد رقابت های سالم ارزنده است اما گاه رقابت‌های ناسالم با توجه به شرایط خانوادگی و محیطی باعث دلزدگی دانش آموزان از درس و تحصیل می گردد شرایط رقابت ها را می بایست یکسان‌سازی نمود تا نتایج نیز منصفانه قضاوت شود البته می‌بایست راهکارهایی برای زمانی که کودکان از گوی رقابت باز می‌ماند در نظر داشته باشیم تا عملاً همین موضوع باعث تشویق دوچندان وی و حفظ انگیزه برای تلاش بیشتر گردد .

*از همسالان خود دانش آموزان برای برطرف کردن ضعف درسی و علمی استفاده نمایم در این صورت ضمن ایجاد صمیمیت و ایجاد روابط اجتماعی متوازن در بین دانش‌آموزان شوق و علاقه به یادگیری از زبان خودشان بیشتر و برای مراحل بعدی انگیزه مضاعف تری خواهند یافت .

*سعی کنیم بین درس های مدرسه و زندگی واقعی روابط پیدا نموده و آنها را در مسیر واقعیت‌ها قرار داده تا با علاقه ایجاد شده در وجودشان باعث ایجاد انگیزه های مستمر در آنها گردید .

* تلاش کنیم با توجه به شرایط زندگی ،محیط های مستقلی مانند اتاق مستقل و وسایل مستقل و برای آنها فراهم نموده و بار مسئولیت نظم پذیری و شیوه استفاده از آنها را البته متناسب با سن‌شان برای آنها متصور شویم.

*تاکید به وضعیت جسمانی و تلاش در جهت ورود به ورزش های نیمه حرفه‌ای که خود ورزش و موفقیت‌های آن باعث اعتماد به نفس مضاعف و در نتیجه ایجاد انگیزه برای سایرتلاش‌های زندگی بخصوص عرصه های تحصیلی خواهد شد .

*با توجه به سن آنها، از داستان‌های متناسب موفقیت افراد مشهور و تاثیرگذار در دنیا بهره گرفته و با مثال های عملی برای آنان زندگی واقعی و تلاش های بی شمار این افراد را به تصویر بکشیم .تاکید بر این که موفقیتی که آنان به دست آوردن توسط هر کدام از کودکان خانواده‌های ما نیز قابل دستیابی در سنین متناسب است، برای آنان با تکرار و یادآوری ایجاد علاقه و انگیزه خواهد نمود

* در انتخاب محیط تحصیلی که البته در بخش دیگری به آن خواهیم پرداخت دقت لازم را معمول داریم، متاسفانه گاهی محیط اجتماعی تحصیلی ممکن است متناسب با فرهنگ رشد یافته کودک و دانش آموز ما نباشد ، اینگونه تضادها موجب استرس ها و نگرانی های مستمر گردد .

* شرایطی فراهم آوریم تا دانش آموز خانواده از تمامی اتفاقات مدرسه و حواشی آن با خانواده گفتگو کند این موضوع چند جنبه مثبت با خود به ارمغان می‌آورد :اولا  دانش آموز ما خانواده خود را به صورت جدی حامی خود خواهد یافت و ثانیاً با ذکر تمامی رویداد های روزانه از نگرانی‌ها و چالش‌های پیش روی او آگاه شده و در صورت نیاز برای بهبود شرایط اقدام لازم را انجام خواهیم داد ثالثاً ایجاد این گونه صمیمیت ها به صورت مستمر باعث تمرین صداقت برای او شده و همیشه او با خود یادآوری می کند بایستی از ناهنجاری‌ها بپرهیزد در غیر اینصورت خانواده‌اش را نگران نموده و باعث رنج و زحمت آنها می‌شود .

* تا حد ممکن از عواملی که باعث تشدید استرس دانش آموزها شده جلوگیری کنیم در دوران تحصیل به خصوص در سال‌های اول تاکید زیاد بر نتیجه نمره متاسفانه گاهی نتیجه عکسی از خود به جای خواهد گذاشت .

* با گفتگوهای جدی اما فراخور سن آنها ، آنان را در جریان روند زندگی قرار داده و متناسب سن آنها از آن نظرخواهی کنیم و گاهی اگر نظری متناسب ارائه نمودند آن را عملی کرده و نتایج آن ها را با خود شان به  ارزیابی بگذاریم .در این هنگام وقتی به نتایج مثبت در عمل می رسیم برای او که با تجربه خود اظهار نظر نموده اعتماد به نفسی به وجود می‌آید که باعث تقویت انگیزه او خواهد شد

*متناسب با سن دانش آموزان وی را به دور از اجبار و با تشویق وارد فضاهای معنوی نموده و ارتباط او را با خداوند مهربان تقویت نماییم. شکی نیست استمرار این موضوع باعث خواهد شد که  او راهی مطمئن و همیشگی برای خود بیابد و مسلماً خداوند متعال نیز با قدرت لایزال خود دست حمایت خود را به طور مضاعف بر سر او قرار خواهد داد . این حس خوب ارتباط با خداوند بزرگ باعث تقویت و استمرار حفظ انگیزه های وی خواهد شد .

* موفقیت های او را اعم از درسی و غیر درسی به شکل های پر اهمیت نشان داده شوند و بایستی در این شرایط به او تفهیم کنیم که این موفقیت‌ها و دستاوردها به صورت تصادفی به دست نیاورده و معادل زحمت ها و تلاش های خود اوست .ضمن اینکه در این صورت عملاً بار مسئولیت پذیری را بیشتر نموده و دانش آموز ما با تجربه خوشایند موفقیت های قبلی قدم در راه به دست آوردن موفقیت های بعدی خواهد گذاشت و انگیزش را به صورت پیوسته حفظ خواهد نمود .

*با توجه به اینکه خلاقیت های کودکان باعث سر زندگی آنان خواهد شد ،تصور کنید او با تجربه پیرامون محیطی خود و با تشویق‌های اعضای خانواده موفق به ارائه خلاقیت‌های هر چند کوچک شده باشد و این خلاقیت ها نتایج مثبتی با خود به ارمغان بیاورد و از آن پس خواهد بود که تلاش‌های بیشتری در جهت مطالعه و تحقیق بیشتر برای خلاقیت های متفاوت خواهد نمود و عملاً به این وسیله ما انگیزه های مثبت تلاش را برای تقویت نموده ایم.

 

منبع:مجله راهنمای شهر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

2 × 4 =

دکمه بازگشت به بالا