مضرات سیگارهای الکترونیکی و بررسی جامعه مصرف کننده آن

در این مطلب به بررسی  سیگارهای الکترونیکی از ابعاد مختلف خواهیم پرداخت اینکه برای چه بوجود آمده اند تا آمارهای مصرف و همچنین مضرات سیگارهای الکترونیکی

فهرست مطالب

۱. سیگار الکترونیکی چیست و چرا به وجود آمده؟
۲. ترکیبات و طرز کار سیگارهای الکترونیکی
۳. مضرات سیگارهای الکترونیکی
۴. میزان اعتیادآوری سیگار الکترونیکی
۵. بررسی رواج سیگار الکترونیکی در میان اقشار مختلف جامعه
۶. جمع‌بندی

۱. سیگار الکترونیکی چیست و چرا به وجود آمده؟

سیگار الکترونیکی یا ویپ (Vape) نوعی دستگاه الکترونیکی است که به عنوان جایگزین سیگارهای سنتی ساخته شده است. این دستگاه از طریق گرمایش مایعی که به نام ای-لیکویید یا نیکوتین مایع شناخته می‌شود، بخاری تولید می‌کند که توسط کاربر استنشاق می‌شود. هدف اصلی از ابداع این دستگاه، فراهم کردن جایگزینی با ضرر کمتر برای افرادی است که قصد دارند سیگار کشیدن را کاهش دهند یا ترک کنند. در ابتدا، بسیاری از تولیدکنندگان سیگارهای الکترونیکی ادعا می‌کردند که این دستگاه‌ها به کاهش آسیب‌های ناشی از دخانیات کمک می‌کنند.

۲. ترکیبات و طرز کار سیگارهای الکترونیکی

سیگارهای الکترونیکی شامل قطعاتی مانند باتری، عنصر گرمایشی و کارتریج مایع هستند. در کارتریج، نیکوتین مایع و مواد شیمیایی دیگری وجود دارند که هنگام گرم شدن بخاری تولید می‌کنند که کاربر آن را استنشاق می‌کند. ترکیبات رایج ای-لیکوییدها شامل نیکوتین، پروپیلن گلیکول، گلیسرین و عطرها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی است.
در واقع، وقتی که کاربر از سیگار الکترونیکی استفاده می‌کند، نیکوتین به سرعت وارد خون او می‌شود و احساسی مشابه با سیگارهای معمولی ایجاد می‌کند. این مسئله موجب شده تا بسیاری افراد از سیگارهای الکترونیکی به عنوان روشی برای کنترل وابستگی خود به نیکوتین استفاده کنند.

۳. مضرات سیگارهای الکترونیکی

با وجود اینکه سیگارهای الکترونیکی به عنوان جایگزین سالم‌تری معرفی شده‌اند، تحقیقات نشان می‌دهند که این دستگاه‌ها نیز دارای مضرات جدی برای سلامتی هستند. برخی از مهم‌ترین مضرات سیگارهای الکترونیکی عبارتند از:
• آسیب به ریه‌ها: مطالعات نشان می‌دهند که استنشاق بخار حاصل از سیگارهای الکترونیکی می‌تواند موجب التهابات و آسیب‌های ریوی شود. در برخی موارد، افراد به بیماری‌های خطرناک ریوی نظیر انسداد ریه و حتی پنومونی مبتلا شده‌اند.
• مواد شیمیایی مضر: بسیاری از ای-لیکوییدها حاوی ترکیبات شیمیایی نظیر فرمالدهید و آکرولئین هستند که در صورت گرمایش می‌توانند به مواد سرطان‌زا تبدیل شوند و به بافت‌های بدن آسیب برسانند.
• مشکلات قلبی و عروقی: نیکوتین موجود در سیگارهای الکترونیکی می‌تواند باعث افزایش فشار خون و سرعت ضربان قلب شود. این مسئله به خصوص برای افراد با سابقه مشکلات قلبی بسیار خطرناک است.
• آسیب به سیستم ایمنی بدن: طبق برخی تحقیقات، بخار سیگارهای الکترونیکی می‌تواند به سلول‌های سیستم ایمنی آسیب بزند و بدن را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر کند.
بر اساس مطالعاتی که توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) انجام شده، طی سال‌های اخیر بسیاری از افراد جوان به دلیل مصرف سیگار الکترونیکی دچار مشکلات جدی ریوی شده‌اند. این امر نشان‌دهنده مضرات شدید این محصولات برای سلامت عمومی است.

۴. میزان اعتیادآوری سیگار الکترونیکی

سیگارهای الکترونیکی حاوی نیکوتین هستند و به همین دلیل اعتیادآور هستند. نیکوتین ماده‌ای است که وابستگی شدید جسمی و روانی ایجاد می‌کند. بسیاری از کاربران، به ویژه افراد جوان، تصور می‌کنند که سیگارهای الکترونیکی اعتیادآور نیستند، اما مطالعات خلاف این را نشان می‌دهند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که درصد زیادی از نوجوانان آمریکایی که سیگار الکترونیکی مصرف می‌کنند، پس از مدتی به نیکوتین وابسته می‌شوند. در واقع، نیکوتین موجود در این سیگارها به سرعت وارد جریان خون می‌شود و باعث تحریک سیستم پاداش‌دهی مغز می‌گردد؛ بنابراین، فرد احساس لذت و آرامش موقتی می‌کند که همین عامل باعث وابستگی و مصرف مکرر می‌شود.

۵. بررسی رواج سیگار الکترونیکی در میان اقشار مختلف جامعه

سیگارهای الکترونیکی در میان برخی اقشار جامعه به خصوص نوجوانان و جوانان رواج بسیاری پیدا کرده است. چند عامل مهم در این رواج نقش دارند:
• جذابیت ظاهری و تنوع طعم‌ها: بسیاری از سیگارهای الکترونیکی با طعم‌ها و عطرهای جذاب نظیر توت‌فرنگی، وانیل و شکلات عرضه می‌شوند که باعث جلب توجه جوانان و نوجوانان می‌شود.
• تبلیغات گسترده در فضای مجازی: برندهای سیگار الکترونیکی از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغات استفاده می‌کنند و این باعث شده تا افراد جوان بیشتر به سمت این محصولات جذب شوند.
• باور غلط مبنی بر بی‌ضرر بودن: بسیاری از افراد تصور می‌کنند که سیگارهای الکترونیکی بی‌ضررتر از سیگارهای سنتی هستند و به همین دلیل با آسودگی خاطر بیشتری از آن‌ها استفاده می‌کنند.
• قیمت نسبتاً مناسب: به دلیل قیمت پایین‌تر برخی از سیگارهای الکترونیکی و ای-لیکوییدها نسبت به سیگارهای معمولی، این محصولات در میان قشر دانشجویی و نوجوان محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
طبق آمار منتشر شده در ایالات متحده، حدود ۲۰٪ از نوجوانان دبیرستانی تجربه مصرف سیگار الکترونیکی را داشته‌اند. این آمار نشان می‌دهد که این محصولات به سرعت در بین جوانان جایگزین سیگارهای سنتی شده‌اند.

۶. جمع‌بندی

در مجموع، با اینکه سیگارهای الکترونیکی به عنوان یک جایگزین سالم‌تر نسبت به سیگارهای سنتی معرفی شده‌اند، اما مضرات زیادی برای سلامتی دارند. این دستگاه‌ها حاوی نیکوتین و مواد شیمیایی مضر هستند که می‌توانند باعث آسیب به ریه‌ها، سیستم قلبی-عروقی و سیستم ایمنی شوند. از طرفی، این سیگارها به دلیل ظاهر جذاب، طعم‌های متنوع و تبلیغات گسترده در میان جوانان بسیار محبوب شده‌اند.
افزایش آگاهی درباره مضرات سیگارهای الکترونیکی می‌تواند به کاهش استفاده از این محصولات کمک کند و جامعه را از عوارض این محصولات محافظت کند. همچنین، نیاز به قوانین سخت‌گیرانه‌تر در زمینه تبلیغات و فروش این محصولات به افراد زیر سن قانونی وجود دارد تا از شیوع بیشتر آن‌ها جلوگیری شود.

تهیه و تدوین :راهنمای شهر